اختصاصی ما

آرشیو اختصاصی ما

بشر چگونه خواهد مرد؟

بشر چگونه خواهد مرد؟

فیلمنامه نویسان به تصویركردن پایان زمین علاقه خاصی دارند و روایت آنان از مرگ زمین معمولا بیش از حد خیالی است. اما حیات زمینی بالاخره ممكن است روزی به پایان برسد. تصویر دانشمندان از رویدادهایی كه می‌تواند چنین وضعی ایجاد كند، از داستان‌های خیالی دقیق‌تر و كمی ترسناك‌تر است.

 

بشر چگونه خواهد مرد؟

بشر

برخورد با زمین

در فضای منظومه شمسی، به غیر از خورشید، سیارات و قمرهای آنها، خرده‌سنگ‌های ریز و درشتی وجود دارد که به دو دسته سیارک و دنباله‌دار تقسیم می‌شوند. سیارک‌ها، صخره‌هایی با منشا نامعلوم هستند که در گروه‌هایی به‌دور خورشید می‌گردند. بیشتر این سیارک‌ها جایی هستند که سه برابر زمین از خورشید فاصله دارد و کمربند سیارک‌ها خوانده می‌شود.

اما دنباله‌دارها درواقع، بازماندگان ابر نخستین منظومه شمسی هستند و می‌توان آنها را به یک توده برفی بسیار کثیف تشبیه کرد. این هسته‌های یخ‌زده از آب، گاز و گردوغبار اگر گذارشان به‌درون منظومه شمسی بیفتد، با تابش خورشید گرم می‌شوند و دنباله‌ای درخشان را تشکیل می‌دهند. منشا دنباله‌دارها، کمربند کویی‌پر و ابر اورت است که از پشت مدار سیاره نپتون تا فاصله تقریبا دو سال نوری از خورشید گسترده شده و یک نابسامانی کوچک گرانشی کافی است تا یک یا چند هسته از آنها از مدار بسیار دور خود به‌درون منظومه شمسی منحرف شوند. آسیب‌های ناشی از برخورد دنباله‌دار شدیدتر از برخورد سیارک‌ها به زمین است، چون دنباله‌دارها معمولا سرعت بسیار بیشتری دارند و انرژی آزاد شده در برخورد آنان با زمین بسیار بیشتر خواهد بود.

دانشمندان با تاسیس چند مرکز پایش، مسیر حرکت دنباله‌دارها و سیارک‌ها را دقیقا بررسی می‌کنند تا اگر یکی از آنها در مسیر برخورد با زمین قرار گرفت، از قبل آمادگی داشته باشند. البته این آمادگی تاثیر چندانی در مقابله با این اجرام نخواهد داشت، چون ساختار سیارک‌ها و دنباله‌دارها کلوخ مانند است و قدرتمندترین اسلحه ساخته شده در زمین، یعنی بمب‌های هسته‌ای یا هیدروژنی، آنها را به قطعات کوچک‌تر، ولی بسیار پرانرژی‌تر تقسیم می‌کند که می‌تواند تاثیر مخرب‌تری بر زمین داشته باشد. بشر هنوز نتوانسته به راه‌حلی عملی برای مقابله با این خطر دست پیدا کند.

زمین، سیاره‌ای فعال است و فعالیت‌های مختلفی در آن دیده می‌شود. پوسته زمین از صفحاتی تشکیل شده که نسبت به یکدیگر حرکت می‌کنند و برخورد یا سایش لبه‌های آن‌ها با هم سبب ایجاد زمین‌لرزه، جزایر آتشفشانی یا چین‌خوردگی و بالا آمدن رشته‌کوه‌ها می‌شوند

اگر یکی از این اجرام آسمانی به زمین برخورد ‌کند، گودال بزرگی روی سطح زمین ایجاد خواهد کرد که قطر آن بین 10 تا 20 برابر جرم آسمانی است. دهانه این گودال با خاک یکسان خواهد شد، اما خطرناک‌تر از آن اثرات بلندمدتی است که به دنبال این پدید می‌آید. اگر سنگ برخوردی بزرگ باشد، تکه‌های داغ آن می‌تواند در سراسر جهان پخش شود و آتش‌سوزی‌های گسترده‌به راه بیندازد. دود ناشی از این آتش‌سوزی می‌تواند به کاهش محسوس ذخیره اکسیژن زمین منجر شود.

چنین اتفاقی 65 میلیون سال پیش روی داد. سیارکی 10 کیلومتری به کوهستان یوکاتان در مکزیک برخورد کرد و با ایجاد گودالی دویست کیلومتری، آن‌قدر گرد و غبار در جو زمین پخش کرد که تا سال‌ها، سطح زمین رنگ خورشید را ندید و بیش از 65 درصد موجودات زنده روی زمین به همراه دایناسورها از بی‌غذایی منقرض شدند! تازه‌ترین تحقیقات این گمان را تقویت کرده که سیصدهزار سال پس از برخورد مکزیک، سیارکی دیگر به قطر 40 کیلومتر به زمین اصابت کرده و علاوه بر تاثیرات برخورد قبلی و هم فعالیت‌های آتشفشانی را تقویت کرده است. گودال ناشی از این برخورد در اعماق اقیانوس هند، پانصد کیلومتر قطر دارد.

همه‌گیری جهانی

با شیوع همه‌گیری آنفلوانزی نوع A در سال 1388، بیشتر مردم با این تهدید جدی به‌خوبی آشنا شده‌اند. همه‌گیری، بیماری واگیرداری است که در منطقه وسیعی از محل سکونت مردم، از چند کشور گرفته تا سراسر جهان، منتشر شود. تاریخ، همه‌گیری‌های مرگ‌آور فراوانی را به خود دیده است. از طاعون آتن (430 پیش از میلاد) که طی چهار سال یک چهارم از مردم یونان را کشت تا آنفلوانزای اسپانیایی (1918 تا 1919 میلادی) که یک سوم جمعیت آن روز جهان (500 میلیون نفر) را مبتلا کرد و تلفات انسانی آن طی شش ماه به 50 میلیون نفر رسید.

بیماری‌های به شدت واگیردار دیگری مانند تیفوس، آبله، سرخک، سل و بیماری‌هایی چون جذام، مالاریا و تب زرد، همه‌گیری‌های کوچک و بزرگی را به‌وجود آورده‌اند. بعضی کارشناسان نگران نمونه‌های باکتری و ویروس‌هایی هستند که در آزمایشگاه‌های تسلیحات بیولوژیک و میکروبی بعضی کشورهای پیشرفته نگهداری می‌شوند. برای مثال، بیماری آبله سالیان درازی است که ریشه‌کن شده، اما نمونه‌هایی از ویروس آن در این آزمایشگاه‌ها نگهداری می‌شود که آزادسازی اتفاقی یا عمدی آن می‌تواند همه‌گیری بسیار شدیدی را در سراسر جهان آغاز کند.

 

بلایای طبیعی

زمین، سیاره‌ای فعال است و فعالیت‌های مختلفی در آن دیده می‌شود. پوسته زمین از صفحاتی تشکیل شده که نسبت به یکدیگر حرکت می‌کنند و برخورد یا سایش لبه‌های آن‌ها با هم سبب ایجاد زمین‌لرزه، جزایر آتشفشانی یا چین‌خوردگی و بالا آمدن رشته‌کوه‌ها می‌شوند. وزش بادها و توفان‌های جوی و اقیانوسی از دیگر فعالیت‌های دینامیکی است که در این سیاره دیده می‌شود. متاسفانه بشر تاکنون نتوانسته است برای مقابله با این بلایای طبیعی، راه‌حل مطمئنی پیدا کند. زمین‌لرزه‌ها و سونامی‌های بسیار شدید می‌توانند محکم‌ترین سازه‌های ساخته دست بشر را ویران کنند؛ توفان‌های دریایی، گردبادها و تایفون‌ها به سادگی همه‌چیز را متلاشی می‌کنند و فوران یک آتشفشان می‌تواند به تنهایی، یک شهر را زیر گدازه‌های خود دفن کند.

در این میان، زمین‌لرزه‌ها و توفان‌های دریایی آشناترین حوادث برای نسل امروز است. سونامی‌سال 1383 در اقیانوس هند، توفان دریایی کاترینا در سال 1384 و زمین‌لرزه شدید چین در اردیبهشت 1387 که جزو شدیدترین نمونه‌های بلایای طبیعی اخیر هستندکه آسیب‌پذیری انسان را در برابر قهر طبیعت به خوبی نشان داده اند.

اما درباره آتشفشان‌ها غیر از فوران پینوتوبو (فیلیپین) در سال 1370 نمونه معاصر دیگری ثبت نشده و به همین دلیل، کمتر کسی از تاثیر فوران‌های آتشفشانی آگاهی دارد. فوران آتشفشان بخشی از چرخه مواد معدنی در زمین است. طی این فوران‌ها، مواد معدنی فراوانی به پوسته و خصوصا به جو زمین تزریق می‌شود که بسته به شدت فوران، می‌تواند تاثیر جهانی هم داشته باشد. در فوران قله پینوتوبو که بهار 1370 روی داد، 10 میلیارد تن (10 کیلومتر مکعب) ماگما به بیرون فوران کرد و 20 میلیون تن دی‌اکسیدگوگرد وارد جو زمین شد. در شدیدترین فوران، گدازه‌ها تا ارتفاع 37 کیلومتری بالای سطح زمین پرتاب شدند و با فرود تا شعاع چند ده کیلومتری، آسیب‌های فراوانی برجای گذاشتند. هم‌چنین مقادیر فراوانی ذرات معلق هم به هوا تزریق شد که طی چند ماه پس از فوران، لایه‌ای جهانی از مه اسید سولفوریک را در لایه استراتوسفر جو زمین پدید آوردند. وجود این ذرات معلق در جو، بازتابندگی نسبی زمین را افزایش داد و از متوسط دمای زمین تا نیم‌درجه سانتی‌گراد کاست.

تاریخ شاهد نمونه‌های بسیار مرگ‌باری هم بوده است. مشهورترین آنها، فوران آتشفشان وزووئوس در ایتالیا (79 میلادی) است که شهر باستانی پمپئی را با تمام ساکنانش زیر ده‌ها متر خاکستر مدفون کرد. این فوران به‌قدری ناگهانی و شدید بود که بسیاری از مردم در همان وضعیت خفه شدند و با سخت شدن گدازه‌ها و خاکستر، به سنگ تبدیل شدند. وقتی یک فوران آتشفشانی بتواند چنین تاثیرات جهانی داشته باشد، می‌شود تصور کرد که اگر همانند میلیون‌ها سال پیش، تعداد زیادی آتشفشان در بازه زمانی نسبتا کوتاهی فوران کنند، چه تاثیر شگرفی بر زندگی موجودات زنده خوهند داشت.

منبع : سایت تبیان

بشر چگونه خواهد مرد؟

کلمات کلیدی : بشر,چگونه,خواهد,مرد؟,بشر چگونه خواهد مرد؟ , صنايع هوافضا , مقالات علمي , بشر+چگونه+خواهد+مرد؟+

تاریخ: شنبه 2013/03/16
برترین مطالب امروز
مطالب مرتبط
ترفند
اس ام اس

ابر برچسبها